De val van Silicon Valley Bank: op weg naar een nieuwe globale crash?

De internationale economie is in rep en roer na de schok die werd veroorzaakt door het faillissement van de Amerikaanse Silicon Valley Bank. In enkele uren tijd sloeg het nieuws in als een bom en veroorzaakte het wereldwijd onrust en angst.

De vermoedens dat het faillissement van de Californische Silicon Valley Bank een aanwijzing was van een gebrek aan kracht in het hele banksysteem, hebben de beurzen van Wall Street, Londen en vele andere Europese beurzen hard getroffen.

Afbeelding: Roberto Júnior / Unsplash

Joe Biden verscheen voor de pers met een duidelijke verklaring: "Blijf kalm: het banksysteem is solide, uw deposito's zijn veilig."

Bestaat de kans op een soort sneeuwbaleffect na de ineenstorting van de Silicon Valley Bank? Slechts in beperkte mate. Het klopt dat na de ineenstorting van de Californische bank een andere Amerikaanse bank, Signature Bank, zag hoe klanten massaal deposito's opnamen en daardoor ook failliet ging. Hetzelfde gebeurde met Silvergate Bank. Maar dit zijn drie zeer specifieke gevallen.

Te midden van deze storm (met het faillissement van Silicon Valley Bank op vrijdag 10 maart en dat van Signature Bank op zondag 12 maart) kwam op woensdag 15 maart het nieuws dat ook de grote financiële instelling Credit Suisse in de problemen zit.

Toen bekend werd dat de Saoedische Nationale Bank niet langer geld in Credit Suisse inbracht, kelderde de waarde van deze bank.

Het faillissement van Silicon Valley Bank en de slechte situatie van Credit Suisse hebben in werkelijkheid complexe en verschillende oorzaken. Maar er is een gemeenschappelijk verband: alles wordt heel snel erger wanneer de geloofwaardigheid van de levensvatbaarheid van bankinstellingen in twijfel wordt getrokken. En dat is wat er nu gebeurt.

Joe Reninson en Jason Karaian legden in de New York Times uit hoe Standard & Poor's Global Ratings (een van 's werelds grootste ratingbureaus) enerzijds verklaarde dat de Europese banken veilig waren, maar er anderzijds aan toevoegde: "Desondanks zijn we ons ervan bewust dat de ineenstorting van de Silicon Valley Bank het vertrouwen heeft geschokt." Deze laatste toevoeging klinkt niet erg geruststellend.

In de New York Times werd ook Sheila Bair geciteerd, voormalig voorzitter van de US Federal Deposit Insurance Corporation, die uitlegde hoe een verlies aan vertrouwen een bankinstelling ten val kan brengen. Zij sprak over wat zij het 'Jimmy Stewart-probleem' noemde.

Sheila Blair vertelde de New York Times: "Het is het klassieke Jimmy Stewart-probleem... Als iedereen tegelijk geld begint op te nemen, moet de bank een deel van haar activa gaan verkopen om het geld terug te betalen aan de inleggers." Dit is inderdaad precies wat er gebeurt in de klassieker 'It's a Wonderful Life' met James Stewart. Zo ontstaan faillissementen.

Op 15 september 2008 vroeg de investeringsbank Lehman Brothers faillissement aan. Dit was het begin van een grote wereldwijde crisis. Zou de Silicon Valley Bank opnieuw zo'n financiële crisis kunnen uitlokken?

De crisis van 2008 had verschillende oorzaken, maar vooral de aanwezigheid van een immense hoeveelheid giftige activa die het banksysteem overspoelden woog zwaar: het ging vooral om hypotheken die niet terugbetaald konden worden. In principe bestaat dit risico-element nu niet meer, maar... hoe zit het met de andere risico's?

Linette Lopez schreef een hard artikel in Business Insider waarin het falen van Silicon Valley Bank (SVB) als volgt wordt uitgelegd: "SVB hielp de techbubbel aanjagen, en de techbubbel hielp SVB aanjagen, maar nu is dat allemaal gebarsten".

Als er een concrete verklaring is voor wat er met Silicon Valley Bank is gebeurd (de techcrisis), dan zou het falen ervan geen gevolgen moeten hebben voor andere banken waarvan de activiteiten meer gediversifieerd zijn. Maar toch...

Het meest logische zou zijn dat de economische paniek in de komende dagen afneemt en de rust terugkeert. Maar geld is angstig, en het voorval van 2008, toen gerenommeerde analisten slechts uren voor de catastrofe beweerden dat er geen crisis was, is te dichtbij. Wie is te vertrouwen?

In kritieke situaties hebben beleggers de neiging om in paniek te raken. Een van de investeerders die zijn tegoeden bij Silicon Valley Bank terugtrok en de ondergang ervan hielp veroorzaken, vertelde de New York Times: "Hoeveel we ook van SVB hielden en hoezeer we het ook waardeerden, het eerste wat (in de crisis) opkwam was angst. Laten we kijken of angst niet meer problemen veroorzaakt voor de wereldeconomie.

Afbeelding: Tonik / Unsplash