Kan depressie worden genezen door stimulatie van het geluksmolecuul?

Geluk is gerelateerd aan de herinneringen die we in ons leven hebben verzameld. Wanneer een persoon overwegend positieve herinneringen heeft, is hij gelukkiger dan iemand met veel negatieve herinneringen. Maar wie bepaalt of een herinnering goed of slecht is?

Een onthullende studie heeft ontdekt welk molecuul verantwoordelijk is voor de vraag of we onze herinneringen als positief of negatief interpreteren. Het verscheen in de zomer van 2022 in het wetenschappelijke tijdschrift 'Nature.'

Foto: Annie Spratt / Unsplash

Neurotensine is een peptide van 13 aminozuren dat wordt gedistribueerd door het centrale zenuwstelsel. Voornamelijk in de hypothalamus, die hormonen reguleert, en in de amygdala, die verantwoordelijk is voor emoties zoals angst.

Het bestaan van het molecuul zelf is niet nieuw, maar zijn cruciale rol bij het coderen van herinneringen wel. Hoe hoger het niveau van neurotensine, hoe groter de kans dat een bepaalde ervaring wordt opgeslagen als een goede herinnering.

Foto: CDC / Unsplash

Hao Li, de hoofdauteur van de studie, werd geciteerd door het Braziliaanse tijdschrift Super Intereste: "Het is de hoeveelheid beschikbare neurotensine die de balans vindt tussen het verwerken van herinneringen en het bepalen of ze positief of negatief zijn."

De studie werd uitgevoerd door onderzoekers van het Salk Institute, een biologisch onderzoekscentrum in Californië, in samenwerking met wetenschappers van het Massachusetts Institute of Technology en de universiteiten van Harvard en Michigan.

Foto: Accuray / Unsplash

Neurowetenschapper Kay M. Tye, een van de auteurs van de studie, zegt dat er tegenwoordig beter wordt begrepen waarom sommige mensen meer negatieve dan  positieve emoties ervaren. Het gaat dan om patiënten met angst, depressie of een posttraumatische stressstoornis.

"Terwijl we de wereld om ons heen ervaren, worden we constant gebombardeerd met zintuiglijke prikkels. Onze hersenen kennen aan iedere stimulus een positieve- of negatieve waarde toe. We noemen dit proces valentietoewijzing", vertelde ze aan News-Medical.

"Bijna al ons gedrag wordt gedreven door twee emotionele zaken: beloning zoeken en straf vermijden. Vaak moeten we heel snel de belangrijkste informatie ergens uitfilteren om een beslissing te nemen", voegt Kay M. Tye eraan toe.

Dit neurologische proces komt bij alle mensen voor, maar onze hersenen hebben de neiging om meer negatieve herinneringen op te slaan dan positieve. Waarom is dit zo?

Gedurende vele jaren van evolutie heeft het hersencircuit geleerd om straf sneller te herkennen dan beloning, wat suggereert dat we pessimistisch zijn.

Want "als er gevaar is, willen we het vermijden of wegrennen, maar als we honger hebben, kunnen we wachten. We zullen echter niet wachten als er een tijger in de buurt is. Om te overleven, nemen we het negatieve sneller waar dan het positieve", vertelde Hao Li aan NPR.

Onze stemming kan iedere dag binnen een bepaald bereik schommelen. Maar als deze fluctuaties buiten het normale bereik vallen, betekent dit dat er een ziektebeeld de kop op kan steken.

Kay M. Tye maakt duidelijk dat, in het algemeen, een persoon die te veel positieve verwerking (beloning) heeft, kan afglijden naar verslavend gedrag zoals gokken of drugsverslaving. Degenen die te veel negatieve verwerking (straf) hebben, kunnen depressief worden of gespannen.

In het experiment, dat bedoeld was om herinneringen te vormen, werd muizen geleerd om bepaalde geluiden te associëren met een goede-(eten) of een slechte (een zwakke elektrische schok) ervaring.

Het bleek dat de hoeveelheid neurotensine toenam als de muizen zich de positieve ervaring herinnerden. Muizen werden vervolgens genetisch gemanipuleerd om meer of minder van deze stof te produceren.

Nadat de concentratie van neurotensine in de amygdala van de dieren kunstmatig was gewijzigd, werd een verandering in hun gedrag waargenomen. Hiermee werd het belang van het molecuul in de classificatie van de geleefde ervaringen aangetoond.

De auteurs van het artikel zijn optimistisch. Ze geloven dat de controle over dit molecuul patiënten kan helpen bij het overwinnen van depressie of dat patiënten hiermee kunnen herstellen van een psychische aandoening.

Foto: Sydney Sims / Unsplash

Toch geeft Hao Li toe dat er meer onderzoek moet worden gedaan naar hoe valentieattributies kunnen leiden tot angst, verslaving of depressie.

"Naast neurotensine zijn er veel andere neuropeptiden in de hersenen die potentiële factoren zijn voor behandeling," vertelde Hao Li aan QuantaMagazine.

De onderzoeker identificeerde ook een ander probleem: er zijn ervaringen waarvan men niet weet of ze goed of slecht zijn. Dit onderwerp wakkerde een bijzondere nieuwsgierigheid aan bij de auteurs van het onderzoek. Ze werden erdoor gemotiveerd om dit alles verder te onderzoeken.

Foto: Devin Avery / Unsplash