Mobieltje verboden in de klas: de strijd tegen het 'brokkelbrein' bij kinderen

Vanaf 1 januari is in veel scholen de mobiele telefoon niet meer toegestaan. Het kabinet heeft onderwijsinstellingen dringend advies gegeven om mobieltjes en vergelijkbare apparaten uit de klas te weren, tenzij er een specifieke noodzaak voor is.

Veel scholen geven gehoor aan dit advies. Het is geen wettelijk verbod maar een richtlijn. Ook gaat het zowel mobiele telefoons als tablets en smartwatches.

Foto: Solen Feyissa / Unsplash

Deze maatregel is van toepassing op leerlingen in het voortgezet en basisonderwijs. Het dringende advies is niet van toepassing op het middelbaar beroepsonderwijs en hogescholen.

Foto: CDC / Unsplash

Demissionair minister Dijkgraaf van Onderwijs stelt dat mobiele telefoons enkel worden toegestaan in het klaslokaal als er een medische noodzaak is of als ze nodig zijn voor educatieve doeleinden zoals digitale vaardigheden.

Foto: WNL / YouTube

"Hoewel mobiele telefoons tegenwoordig een onlosmakelijk onderdeel van ons leven zijn, behoren ze niet thuis in het klaslokaal," zei de demissionair minister. "Leerlingen moeten zich daar kunnen concentreren en de ruimte krijgen om te leren." Dijkgraaf stelt dat mobiele telefoons het leerproces verstoren en dat leerlingen hiertegen beschermd moeten worden.

Foto: Tamarcus Brown / Unsplash

Scholen mogen volgens de NOS zelf de specifieke regels opstellen en hebben de mogelijkheid om mobiele telefoons op de hele school te verbieden, ook buiten het klaslokaal. Schoolorganisaties houden zich echter in eerste instantie aan een 'nee, tenzij'-beleid.

Foto: Kenny Eliason / Unsplash

De afgelopen maanden is er uitgebreid gediscussieerd over het verbod op smartphones in het klaslokaal, waarbij deskundigen waarschuwen voor de schadelijke effecten van smartphonegebruik op schoolprestaties. Maar wat zijn nu die schadelijke effecten?

Smartphones kunnen verslavend zijn voor jongeren. De hersenen van jongeren zijn nog in ontwikkeling en kunnen moeilijk weerstand bieden tegen de constante prikkels, trillingen en geluiden van deze apparaten. Het gebruik van smartphones in de klas heeft ook geleid tot lagere toetsresultaten bij leerlingen, zo blijkt uit neurologisch onderzoek.

foto: Tom Rogerson / Unsplash

Neuropsychiater Theo Compernolle benadrukt aan het Parool dat een verbod op mobiele telefoons in het klaslokaal kan helpen om het zogenaamde 'brokkelbrein' bij kinderen te voorkomen. Dit fenomeen treedt op wanneer kinderen proberen te multi-tasken.

Foto: Coinview / Unsplash

Een brokkelbrein kun je krijgen als je tijdens het leren op je telefoon kijkt. De hersenen kunnen op dat moment in je leven slechts één ingewikkelde taak tegelijk verwerken. Constant schakelen tussen taken leidt tot meer fouten en verminderde productiviteit.

Foto: Tom Rogerson / Unsplash

Om het brokkelbrein te voorkomen, raadt Compernolle aan om in plaats van multi-tasken weer te focussen op één taak tegelijk.

Foto: Rohit Farmer / Unsplash

Ouders kunnen hierbij helpen door hun kinderen aan te moedigen een dagelijks schema op te stellen, waarin specifieke tijden zijn gereserveerd voor huiswerk danwel telefoongebruik. Tijdens de aangewezen studietijden wordt het gebruik van de telefoon ontmoedigd.

Foto: Jazmin Quaynor / Unsplash

Neuropsychiater Compernolle benadrukt ook het belang van emotionele onthechting van de telefoon: niet alleen fysiek je mobieltje neerleggen maar ook in je hoofd er niet meer mee bezig zijn. Dit kan moeilijk zijn, maar het is cruciaal voor de mentale rust die nodig is om je te concentreren.

Foto: Robert Collins / Unsplash

De psychiater stelt dat ouders vooral een verantwoordelijkheid hebben om hun kinderen te begeleiden. Een mobieltje lijkt onschuldig, maar je moet leren om er verstandig mee om te gaan.

Foto: Jonathan Borba / Unsplash

Compernolle vergelijkt het geven van een telefoon aan een kind zonder begeleiding met het in een rivier gooien van een kind zonder zwemlessen.

Foto: Priscilla du Preez / Unsplash

Naast het probleem van de concentratie en het brokkelbrein heeft de smartphone ook het risico dat alle internetdragers met zich mee brengen. Hoewel het een waardevolle bron van informatie is, kan het internet een jungle zijn waarin kinderen moeten leren om veilig en verantwoord te navigeren.

Foto: Milan Seitler / Unsplash