De nucleaire koerswijziging van Poetin die de oorlog liet escaleren

Op 19 november ondertekende de Russische president Vladimir Poetin een reeks wijzigingen in de Russische nucleaire doctrine. Deze wijzigingen geven het Kremlin meer mogelijkheden om te reageren op conventionele aanvallen op het land.

Volgens de New York Times en diverse andere nieuwsbronnen hebben Poetins lang geplande veranderingen de drempel verlaagd voor het Kremlin om zijn kernwapens in te zetten als reactie op conventionele aanvallen op Rusland. Dit zou grote gevolgen kunnen hebben voor de aanhoudende oorlog in Oekraïne.

Poetins zet kwam slechts enkele dagen nadat berichten aangaven dat president Joe Biden Oekraïne toestemming had gegeven om Amerikaanse langeafstandsraketten in Rusland te gebruiken. Er zijn echter berichten dat de wapens alleen werden goedgekeurd voor gebruik in de regio Koersk, vanwaar Oekraïne Rusland binnenviel.

Volgens het Franse dagblad La Figaro hebben Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk Oekraïne ook toestemming gegeven om hun SCALP- en Storm Shadow-langeafstandsraketten op Russisch grondgebied in te zetten.

"Het grote plaatje is dat Rusland de drempel voor een nucleaire aanval verlaagt als reactie op een mogelijke conventionele aanval", aldus Alexander Graef, senior onderzoeker bij het Instituut voor Vredesonderzoek en Veiligheidsbeleid aan de Universiteit van Hamburg, volgens Reuters.

Volgens Reuters waarschuwden Poetin en andere Russische functionarissen al maanden dat Rusland van plan was zijn nucleaire doctrine aan te passen om een breder scala aan vergeldingsacties mogelijk te maken als reactie op conventionele aanvallen op Russisch grondgebied.

Op 29 september maakte Dmitri Peskov, woordvoerder van het Kremlin, bekend dat het Russische Ministerie van Defensie binnenkort de bevoegdheid zou krijgen om te bepalen of de omstandigheden het gebruik van kernwapens in toekomstige conflicten rechtvaardigen.

"Dit is het voorrecht van onze specialisten, ons leger, die nauwlettend toezicht houden op de gebruikte wapens en hoe ze worden ingezet", vertelde Peskov aan journalisten, eraan toevoegend dat het leger verantwoordelijk was voor het volgen van elke "directe betrokkenheid" van westerse landen bij de aanhoudende oorlog in Oekraïne.

De Moscow Times meldde ook dat Peskov bevestigde dat voorgestelde wijzigingen in de Russische nucleaire doctrine binnenkort gelegaliseerd zouden worden. Deze opmerking verwees naar een reeks voorgestelde wijzigingen in het Russische nucleaire beleid die door Vladimir Poetin werden uiteengezet tijdens een recente vergadering van de Russische Veiligheidsraad.

Op 24 september deed de Russische president Vladimir Poetin een schepje bovenop zijn nucleaire retoriek tijdens een toespraak voor hoge ambtenaren. Verschillende nieuwsorganisaties meldden dat Poetins opmerkingen werden gezien als een nieuwe bedreiging voor het Westen.

Tijdens zijn toespraak tot de Russische Veiligheidsraad onthulde Poetin dat de nucleaire doctrine van het land was herzien. Dit proces was eerder al in openbare toespraken besproken door Russische functionarissen, zoals vice-minister van Buitenlandse Zaken Sergej Rjabkov.

Poetin vertelde leden van de Russische Veiligheidsraad dat de herzieningen van de Russische nucleaire doctrine het gevolg waren van de “opkomst van nieuwe militaire dreigingen en risico’s voor Rusland en onze bondgenoten”, aldus een vertaling van The Washington Post.

“De bijgewerkte versie van het document stelt dat agressie tegen Rusland door een staat die geen kernwapens bezit, maar met de deelname of steun van een staat die wel kernwapens bezit, moet worden beschouwd als een gezamenlijke aanval op de Russische Federatie,” aldus Poetin.

Poetin maakte niet bekend of Moskou zou reageren op een aanval van een niet-nucleaire staat die gesteund wordt door een nucleaire staat met kernwapens. Hij merkte wel op dat de voorwaarden voor een dergelijke reactie afhankelijk zouden zijn van betrouwbare informatie over een dreigende aanval.

The Washington Post meldde dat Poetin had gezegd dat de voorwaarden voor een nucleaire lancering als reactie op een aanval zouden zijn: "betrouwbare informatie over een grootschalige lancering van lucht- en ruimtevaartaanvalsmiddelen en het overschrijden van onze staatsgrens."

"We behouden ons het recht voor om kernwapens te gebruiken in het geval van agressie tegen Rusland en Wit-Rusland als lid van de Uniestaat," voegde Poetin toe. De Russische president gaf ook nog wat andere belangrijke verduidelijkingen over de veranderingen in de Russische nucleaire doctrine.

Militarnyi meldde dat Poetin had verklaard dat Rusland kernwapens zou kunnen lanceren, niet alleen als reactie op luchtaanvallen, maar ook op “kruisraketten, drones, hypersonische wapens en andere vliegtuigen.”

Poetins opmerkingen over de voorgestelde wijzigingen in de Russische nucleaire doctrine werden geïnterpreteerd als een bedreiging voor het Westen. Verschillende nieuwsbronnen wezen erop dat Poetins opmerkingen betekenden dat Rusland een aanval op Rusland door een niet-nucleaire staat die gesteund werd door een nucleaire staat, zag als een gezamenlijke aanval op het land.

Reuters merkte op dat de door Poetin voorgestelde veranderingen Wit-Rusland onder de Russische nucleaire paraplu zouden brengen. Poetin voegde eraan toe: "Een rivaliserende kernmacht die een conventionele aanval op Rusland steunt, zou als een aanval op Rusland beschouwd worden."

"De huidige gepubliceerde nucleaire doctrine van Rusland, vastgelegd in een decreet uit 2020 van Poetin, zegt dat Rusland kernwapens mag gebruiken in geval van een nucleaire aanval door een vijand of een conventionele aanval die het bestaan van de staat bedreigt", meldde Reuters.

Oekraïense aanvallen op Russisch grondgebied zouden de westerse partners en bondgenoten van Kyiv kunnen betrekken in Moskous ingewikkelde rechtvaardiging voor nucleaire vergeldingsaanvallen. Echter, noch de Oekraïners noch sommige van hun westerse bondgenoten leken zich op dat moment zorgen te maken over Poetins opmerkingen.

De stafchef van president Volodymyr Zelensky, Andriy Yermak, verwierp de nieuwe nucleaire doctrine van Rusland volgens The Guardian: "Rusland heeft geen instrumenten meer om de wereld te intimideren, behalve dreigen met nucleaire wapens. Dit zal niet werken."

Op 26 september zei de woordvoerder van de Europese Unie, Peter Stano, dat Rusland “een gokje waagde met zijn kernwapens” toen hem werd gevraagd hoe de Unie zou reageren op de verlaging van de Russische drempel voor het gebruik van nucleaire wapens, aldus Ukrainska Pravda.

"Wij wijzen deze dreigementen uiteraard ten zeerste af en het standpunt van de Europese Unie blijft ongewijzigd", voegde Stano toe.

Volgens Reuters noemde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken de opmerkingen van de Russische president "volstrekt onverantwoord" tijdens een interview met MSNBC.

Poetins opmerkingen vielen samen met Oekraïense aanvallen diep in Russisch grondgebied, zodat de invasie van de Koersk-regio voortgezet kon worden. Kyiv zocht ook toestemming van Washington en Londen om langeafstandsraketten tegen doelen in Rusland te gebruiken, wat Oekraïne nu heeft gekregen.

Volg ons op MSN om elke dag de beste artikelen te ontvangen