Poetins invasie in Oekraïne: ernstige gevolgen voor Russische oligarchen

Oorlog gaat niet alleen over bommen en gevechten aan het front. Een van de eerste maatregelen die de Europese Unie nam tegen Rusland na het begin van het conflict in Oekraïne was het blokkeren van de handel in goederen en kapitaal van Russische oorsprong in elk EU-land.

Deze actie, die secundair en ineffectief lijkt, betekende een zware klap voor de Russische oligarchen die hun onroerend goed, jachten, vliegtuigen en tegoeden bij Europese banken bevroren zagen worden en onttrokken zagen worden aan hun macht.

De oorlog woedt voort en de Russische oligarchen zien hun fortuin geleidelijk met miljarden slinken.

Volgens de gespecialiseerde website Visual Capitalist verliezen alleen al de 10 rijkste mensen in Rusland ongeveer € 34 miljard in 2022 als gevolg van sancties en blokkades door Europa en zijn bondgenoten.

De situatie ziet er niet goed uit voor de grote fortuinen van Rusland, die tot nu toe in 2023 al meer dan € 80,4 miljard hebben verloren, volgens de eerder genoemde media.

In Rusland zijn macht en geld al sinds het eind van de 20e eeuw verbonden met politiek. Vandaar dat Russische miljonairs oligarchen worden genoemd. Hun band met de machthebbers is duidelijk.

Vladimir Potanin (foto), de rijkste man van Rusland in 2022 (€ 24 miljard, volgens Forbes) was vicepremier van Rusland onder Boris Jeltsin en is een naaste en vertrouwde vertrouweling van Vladimir Poetin.

Een andere oligarch is Viktor Vekselberg (foto), de grootaandeelhouder van UC Rusal, het grootste aluminiumbedrijf van het land. Volgens Visual Capitalist heeft Viktor Vekselberg meer dan 60 procent van zijn vermogen verloren sinds het begin van de oorlog.

De eerder genoemde media schatten dat de tycoon ongeveer € 10,1 miljard zou hebben achtergelaten sinds het begin van de oorlog in Oekraïne (vreemd genoeg zijn geboortegrond).

Bovendien is Viktor Vekselberg een van de oligarchen die hun eigendommen in beslag hebben zien nemen. Het gaat in zijn geval om het superjacht Tango dat de Spaanse politie en de FBI in april 2022 in Palma de Mallorca (Spanje) hebben stilgelegd, aldus Forbes.

Maar het populairste geval was misschien wel dat van Roman Abramovitsj (foto), een van de naaste oligarchen van Vladimir Poetin, die zijn fortuin in het eerste jaar van de oorlog zag slinken van € 12,9 miljard naar € 6,1 miljard.

De Russische tycoon werd zelfs gedwongen om Chelsea FC te verkopen, het Premier League-team dat hij van 2003 tot 2022 met trots bezat.

Uiteraard heeft dit verlies aan rijkdom ertoe geleid dat sommige oligarchen kritisch zijn over de situatie en in opstand komen tegen Vladimir Poetin, waarbij ze oproepen tot beëindiging van de oorlog. De Russische president reageert in zulke gevallen altijd krachtig.

Tycoons als Vasili Melnikov, Ravil Maganov (op de foto met Poetin), Mikhail Watford en Alexander Tjoeljakov verhieven hun stem en maanden later werden ze allemaal dood aangetroffen. Toeval? In het Westen denken sommigen van niet.

De Russische economie wordt in ieder geval ondersteund door, onder andere, de immense binnenlandse consumptie van zo'n groot en machtig land. Er zijn zelfs mensen die voordeel hebben gehaald uit het isolement van Rusland.

Een duidelijk voorbeeld van een oorlogswinnaar is Andrej Melnitsjenko (foto), oprichter van kunstmestbedrijf Eurochem. Hij zag zijn fortuin van € 9,9 oplopen tot € 22,4 miljoen dankzij de bevordering van landbouwactiviteiten voor zelfvoorziening en de onmogelijkheid om kunstmest uit andere landen te betrekken.