Poetins vrienden: Zuid-Afrika, Noord-Korea en andere landen die de oorlog van Rusland steunen

Op 24 februari 2022 startte de Russische president Vladimir Poetin een agressie-oorlog tegen Oekraïne. Ondanks de vele levens die deze oorlog aan beide kanten heeft gekost, de verwoeste steden, de dakloze gezinnen en de getraumatiseerde kinderen, staan sommige landen nog steeds achter Rusland.

In oktober vorig jaar stemden de Verenigde Naties over de vraag of Rusland moet worden veroordeeld voor de annexatie van Oekraïne, die in strijd is met het internationaal recht. De Duitse nieuwszender NTV meldde dat behalve Rusland slechts vier andere landen tegen stemden – landen die mensenrechten en democratie in het algemeen verwerpen.

Deze vier landen zijn in feite allemaal dictaturen: Wit-Rusland, Noord-Korea, Syrië en Nicaragua. Het resultaat was duidelijk: 143 van de andere landen stemden vóór een veroordeling van Rusland, terwijl 35 zich onthielden en 10 geen stem uitbrachten.

Deze resolutie is vooral symbolisch. En het laat duidelijk zien dat voormalige sterke partners van Rusland, zoals China en India, zich niet meer zo duidelijk aan de zijde van het Kremlin scharen. Beide landen onthielden zich namelijk bij de stemming.

Poetin heeft vooral met het dreigen met kernwapens geen vrienden gemaakt. Volgens Carlo Masala van de Bundeswehr-universiteit in München zijn India en China "uiterst bezorgd over de nucleaire kwestie". Dat zei hij in een podcast van de krant Stern.

De neutraliteit van China begint echter te vervagen. Wangi Yi, topambtenaar voor het buitenlands beleid van het land, ontmoette Poetin onlangs in Moskou. Volgens de BBC verklaarde Wang Yi na afloop van de ontmoeting dat China en Rusland samen "vrede en stabiliteit" promoten.

Ook Wit-Rusland is en blijft een nauwe bondgenoot van Rusland. Volgens NTV heeft Aleksandr Loekasjenko Moskou toestemming gegeven om aanvallen op Oekraïne te lanceren vanuit Wit-Rusland. Loekasjenko zei volgens Euronews ook dat hij Poetins acties in de oorlog "vanaf dag één" steunde.

Kort na het begin van de oorlog in Oekraïne gaf Loekasjenko zelfs toe dat er Russische raketten waren afgevuurd vanuit Wit-Rusland door de troepen van Poetin. Dat berichtte de Weser Kurier.

Bovendien is er een militair pact tussen Wit-Rusland en Rusland: Loekasjenko en Poetin kunnen samen troepen bijeenroepen en sturen. Volgens Euronews zei Loekasjenko dat Rusland en Wit-Rusland zo verbonden zijn dat ze "vrijwel een leger hebben."

Wit-Rusland heeft tot dusver geen eigen soldaten naar Oekraïne gestuurd, maar het pact toont de nauwe banden aan tussen de twee staten. Wit-Rusland is ook economisch sterk afhankelijk van Rusland.

De troepen van Bashar al-Assad hebben al ongeveer twee derde van Syrië opnieuw onder controle. Poetin is een aanhanger van de Syrische president en liet tijdens de vorige burgeroorlog hele steden bombarderen en gebruikte militair geweld om Assad te helpen aan de macht te blijven.

Noord-Korea staat alom bekend als dé dictatuur bij uitstek. De leider van het land, Kim Jong-un, onderhoudt met weinig landen een partnerschap, maar Rusland is een uitzondering. De twee staten delen zelfs een grens van 17 km lang.

Poetin en Daniel Ortega, de regerende president van Nicaragua, hebben nauwe militaire banden. Er zijn Russische soldaten gestationeerd in het Latijns-Amerikaanse land en een decreet van afgelopen zomer maakt het zelfs mogelijk om meer Russische troepen naar Nicaragua te sturen.

De militaire band tussen Rusland en Nicaragua kent een lange geschiedenis. Volgens NTV stuurde de toenmalige Sovjet-Unie in de jaren tachtig wapens en munitie naar de Nicaraguaanse regering om de rebellen te verslaan in de guerrilla-oorlog.

Het Noord-Afrikaanse land Eritrea, met als president Isayas Afewerki, koos afgelopen maart, in de VN-stemming over de veroordeling van de Russische oorlog, de zijde van Rusland. Over de Russische annexatie onthield het zich nu echter.

Eritrea, dat volgens NTV ook wel het "Noord-Korea van Afrika" wordt genoemd omdat het sterk geïsoleerd is op het Afrikaanse continent, zoekt altijd toenadering tot Rusland. De belangrijkste reden hiervoor zijn de westerse sancties tegen het land. Voor Moskou is Eritrea dan weer van strategisch belang vanwege zijn geografische ligging aan de Rode Zee.

Kort na het begin van de oorlog in Oekraïne toonde Iran begrip voor de Russische aanval. De Iraanse president Ebrahim Raisi was net als Poetin bezorgd dat de uitbreiding van de NAVO naar het oosten een bedreiging vormde voor Rusland. Nu, bijna een jaar later, kiest Iran niet meer zo nadrukkelijk de zijde van Moskou.

Afgezien van de landen die Rusland steunden in VN-stemming, zien we nog twee andere bondgenoten van Rusland: Turkije en Zuid-Afrika.

Turkije heeft als NAVO-staat de "Bayraktar"-drone tegen een redelijke prijs verkocht aan Oekraïne, maar de Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft Rusland nooit een sanctie opgelegd of heeft het Turkse luchtruim nooit gesloten voor Russische vliegtuigen, weet Tom Nagorski (Grid).

Een duidelijk bewijs van Erdogans sympathie voor Poetin is zijn verklaring dat Turkije de toetreding van Zweden tot de NAVO niet zal steunen.

Onlangs zei Naledi Pandor, de minister van Buitenlandse Zaken van Zuid-Afrika, dat het land Rusland zou steunen bij het afdwingen van een "nieuwe wereldorde". Rusland en Zuid-Afrika hebben nauwelijks economische banden, maar beide landen delen de overtuiging dat er een einde moet komen aan de dominantie van de VS.

India, met president Draupadi Murmu, schaart zich niet nadrukkelijk achter Rusland, maar het grote land profiteert van de westerse sancties: India koopt nu 33 keer meer olie van Rusland dan een jaar geleden. India kan dus gemakkelijk goedkope Russische olie krijgen en versterkt Moskou zo economisch. Bovendien komt ook meer dan 60% van het militaire materiaal van India uit Rusland.

In het algemeen kan worden gesteld dat Rusland steeds minder bondgenoten heeft. Volgens NTV onthielden zich in 2014 58 staten bij de stemming over de annexatie van de Krim en stemden er elf tegen de "territoriale integriteit van Oekraïne." Poetin wordt dus steeds eenzamer.