Rusland vervangt McDonald's maar kan niet aan patat komen

Vkoesno & Totsjka, of Lekker, punt uit! in het Nederlands, is de Russische vervanger van McDonald's sinds het begin van de oorlog in Oekraïne. De keten kampt met een tekort aan een onmisbaar artikel op het menu van elk fastfoodrestaurant: friet.

Het hoofd van de keten verklaarde aan een Russisch zakenprogramma dat Franse frietproducenten weigeren aan Rusland te leveren. Pogingen om de binnenlandse productie op te voeren zijn vooralsnog niet gelukt.

Oleg Paroev, de CEO van het bedrijf, moest toegeven dat het geconfronteerd werd met een friettekort dat hoogstwaarschijnlijk pas in de herfst verholpen zal zijn.

Paroev zei tegen RBC TV: "Vanwege bekende gebeurtenissen [de oorlog in Oekraïne] hebben nu veel buitenlandse bedrijven, ik zou zelfs zeggen alle grote frietproducenten, geweigerd dit product aan Rusland te leveren."

Paroev legde verder uit dat alle frietfabrieken, zowel in 'bevriende' als 'onvriendelijke' landen, eigendom zijn van vijf of zes grote bedrijven. De hoofdkantoren van die bedrijven zijn gevestigd in 'onvriendelijke' naties en daarom hebben ze geweigerd om aan Rusland te leveren.

Paroev legde ook uit dat er in de Russische oogst dit jaar een tekort was aan de specifieke aardappelen die nodig zijn voor friet en dat slechts een paar Russische bedrijven frietaardappelen konden verwerken.

Toen McDonald's op 16 mei aankondigde dat het niet langer restaurants in het land zou toelaten als gevolg van de Russische invasie in Oekraïne, waren miljoenen Russen erg teleurgesteld.

De fastfoodketen was drie decennia lang een vaste stek in het post-Sovjet Rusland. Nadat Poetin Oekraïne was binnengevallen, besloot de Amerikaanse keten in maart 2022 al zijn restaurants te sluiten. Twee maanden later zei het dat er ook geen nieuwe restaurants meer bij zouden komen.

Nog geen maand na het schokkende nieuws gingen de voormalige McDonald's-vestigingen echter weer open. Dit keer waren ze in Russische handen en hadden ze een nieuwe naam.

De nieuwe eigenaar van de keten is, volgens de BBC, Alexander Nikolajevitsj Govor, een Siberische oliemagnaat. Mr. Govor heeft de media verteld dat de nieuwe keten een bedrag van 7 miljard roebel (ongeveer € 117 miljoen) zal kosten en dat er meer dan 50.000 Russen aan het werk kunnen.

De nieuwe keten hamburgerrestaurants heet 'Vkoesno & Totsjka', wat zich laat vertalen als 'Lekker, punt uit!'.

Bij een nieuwe naam hoort natuurlijk een nieuw logo: twee frietjes en een hamburger tegen een groene achtergrond. Het lijkt vaag op een 'M', ongetwijfeld in de hoop het 'McDonald's-gevoel' weer terug te brengen bij Russen die hunkeren naar het eten van hun favoriete fastfoodketen.

'Vkoesno & Totsjka' hield zijn grote heropening in het gebouw waar in 1990 het eerste McDonald's-restaurant van de Sovjet-Unie was geopend. De rijen voor dit nieuwe concept waren lang niet zo lang als in 1990, en de opwinding ook niet.

De nieuwe keten behoudt het oude interieur van McDonald's, maar de klanten zien geen spoor meer van de naam McDonald's.

Volgens Al Jazeera zijn er in Moskou en omgeving 15 restaurants met een nieuwe naam geopend.

De uitbaters beweren dat tegen het einde van de zomer alle 850 voormalige McDonald's-restaurants onder het nieuwe merk open moeten zijn. Zonder friet wordt dat echter wel moeilijk.

Russen die hunkeren naar enkele van hun favoriete items van het McDonald's-menu zullen echter worden teleurgesteld. Het menu is beperkt en enkele van de populairste artikelen ontbreken. Zo verkoopt 'Vkoesno & Totsjka' bijvoorbeeld geen McFlurry of Big Mac.

Aan de andere kant zullen bezoekers van het restaurant waarschijnlijk onder de indruk zijn van de prijzen, die lager zijn dan wat gebruikelijk was bij McDonald's.

Een visburger kost bijvoorbeeld slechts 169 roebel tegenover 190 roebel bij McDonald's, en een dubbele cheeseburger kost slechts 129 roebel (€2,15) terwijl hij voorheen 160 roebel kostte.

Toch was het vertrek van McDonald's een schok voor de Russen. Samen met vele andere westerse merken vertrok de fastfoodketen subiet uit het land.

Het bedrijf verklaarde dat "de humanitaire crisis die veroorzaakt wordt door de oorlog in Oekraïne, en het daarmee gepaard gaande onvoorspelbare bedrijfsklimaat" de keten hadden doen besluiten hun zaken in Rusland op te schorten.

Voortzetting van de restaurants was "niet langer houdbaar en ook niet in lijn met de waarden van McDonald's."

Het vertrek van McDonald's uit Rusland was een bitter einde van een tijdperk dat ooit hoop betekende voor veel Russen. Het fastfoodrestaurant is een van de bekendste symbolen van het Amerikaanse kapitalisme.

Het eerste restaurant van McDonald's opende iets meer dan 32 jaar geleden op het Poesjkinplein in Moskou. Honderden mensen stonden in de rij om een stukje van het Westen te proeven.

Een politieagent moest orde houden bij de rijen mensen die wachtten om een pas geopende McDonald's aan de Gorkistraat in Moskou in 1990 binnen te gaan.

De komst van McDonald's was een symbool van het verdwijnen van het IJzeren Gordijn. Met het uiteenvallen van het communistische Sovjetregime kwamen tal van westerse bedrijven naar Rusland.

McDonald's in Rusland leverde iconische beelden op. Hier zien we het belangrijkste restaurant van McDonald's dat voor het eerst geopend werd in 1990. De foto werd genomen op 13 maart 2022.

Een klant van de zojuist geopende eerste McDonald's in Rusland houdt vlaggetjes van de Amerikaanse fastfoodonderneming vast op 31 januari 1990 op het Poesjkinplein in Moskou. Een beeld dat twee jaar eerder absoluut ondenkbaar was.

Ook in het midden van de jaren 90 stonden mensen in de rij om een McDonald's in Moskou binnen te gaan.

Traditioneel geklede Russische muzikanten treden op voor het drukst bezochte McDonald's-restaurant ter wereld op het Poesjkinplein in Moskou in 2005.

Tussen 1990 en 2005 bediende McDonald's meer dan een miljard klanten en serveerde het meer dan 132 miljoen Big Macs. In 2005 waren er in 37 Russische steden 127 McDonald's-restaurants te vinden.

Ter gelegenheid van de 124e geboortedag van Vladimir Lenin verkocht men op 22 april 1994 Lenin / McDonald's-T-shirts in Moskou. De revolutionair zou zich omgedraaid hebben in zijn graf.

Een lookalike van Josef Stalin (R) eet frietjes van McDonald's terwijl zijn collega-lookalike, Vladimir Lenin (L), even uitrust tijdens een lunchpauze in het centrum van Moskou op 14 augustus 2009.

In maart 2022 passeren Russische vrouwen een McDonald's-restaurant in het centrum van Moskou. Het is een beeld dat we voorlopig niet meer in Rusland zullen zien.