Russische burgers vluchten voor dienstplicht; 1.300 anti-oorlog-protestanten gearresteerd
Na de toespraak van Vladimir Poetin op 21 september, waarin hij aankondigde dat er 300.000 reservisten zouden worden opgeroepen om in Oekraïne te vechten, kan men niet anders dan zich afvragen hoe de gemiddelde Rus erover denkt.
Het is de eerste keer dat een Russische leider burgers mobiliseert voor gewapende strijd sinds de Tweede Wereldoorlog.
Als Google Trends een indicatie is, denken veel Russen er in ieder geval aan om te vertrekken na de toespraak van Poetin. De cijfers van de zoekmachine hebben duidelijk gemaakt dat miljoenen Russische burgers het land zo snel mogelijk willen ontvluchten.
Zoektermen als 'tickets', 'vliegtuig', 'treinkaartjes', 'hoe Rusland verlaten' en 'verhuizen naar Kazachstan' namen gisteren snel toe na Poetins gedeeltelijke mobilisatieaankondiging.
Ondertussen maakte de Aviasales-website, een van de bekendste in Rusland, bekend dat vluchten naar nabijgelegen ex-Sovjetlanden zoals Georgië, Oezbekistan, Azerbeidzjan, Kazachstan of Armenië al uitverkocht waren.
Volgens The Moscow Times waren vluchten naar Tbilisi (Georgië), Istanbul (Turkije) en Yerevan (Armenië) binnen enkele minuten na de aankondiging van Poetin uitverkocht.
Op de website van Turkish Airlines staat dat alle vluchten van en naar Minsk in Wit-Rusland en Sochi, Rostov, Yekaterinburg en Moskou in Rusland tot 31 oktober zijn geannuleerd.
En hoe zit het met Servië? Nou, degenen die naar Belgrado willen reizen, zullen moeten wachten tot oktober, omdat er voor die tijd geen vluchten beschikbaar zijn, aldus Air Serbia.
De snel gebroeide vraag heeft ervoor gezorgd dat sommige tickets onbetaalbare prijsklassen hebben bereikt, zo melden media als CNBC.
De Spaanse krant El País verzamelde voorbeelden van hoe vluchtprijzen omhooggeschoten zijn. Een vlucht van Moskou naar de zuidelijke regio Vladikavkaz is bijvoorbeeld gestegen van $70 naar $750.
De kosten van vluchten met Siberian Airlines van Moskou naar Yerevan zijn tot vier keer het gemiddelde tarief gestegen, met vluchten die rond de $2954 kosten. Nog verbazingwekkender, de prijs van Moskou naar Belgrado, een vlucht die op 25 september vertrekt: $8862,15!
Foto: Aviasales
Daarbij moet ook rekening gehouden worden met het feit dat veel vluchten tussen Rusland en Europese landen zijn gecanceld vanwege sancties.
Stel dat Poetin de grenzen sluit, dan wordt het via de weg ook lastig om het land uit te komen. Tijdens een persconferentie wilde woordvoerder Dmitry Peskov van het Kremlin niet bevestigen (of ontkennen) dat een sluiting van de grenzen tot de mogelijkheden behoort. Voor reservisten die opgeroepen zijn om naar het front te gaan, is de uitgang nu hoe dan ook verspert.
Een paar mogelijkheden blijven nog open. Terwijl sommige landen, zoals Polen en Letland, hun grenzen voor Russen hebben gesloten vanwege de aanval op Oekraïne, zijn die van Finland nog open.
Deze situatie zou echter snel kunnen veranderen. De Finse Minister van Buitenlandse Zaken, Pekka Haavisto, zei in een persconferentie dat het land op zoek is naar "een nationale oplossing om het toerisme uit Rusland ... [te] beperken of volledig tegen te gaan," zoals gemeld door HLN.
Sommige Russische burgers zijn dapper genoeg geweest om met de westerse media te praten over hun weerstand tegen de mobilisatie-oproep van Poetin. Alexander, 33 jaar oud, vertelde The Guardian: "Ik ga liever weg dan te vechten in deze oorlog. Als ze me op zouden roepen, dan zou ik [het land] willen verlaten."
Rusland heeft echter onlangs een strikte nieuwe wet tegen desertie aangenomen. Volgens CNN kan een deserteur waarschijnlijk 15 jaar in de gevangenis terechtkomen.
Alexander is dan ook realistisch over wat er zou gebeuren als hij wordt opgeroepen. "Het is onmogelijk" om te vluchten, vertelt hij The Guardian. Hij geeft toe dat hij dan uiteindelijk toch zal "moeten gaan." Desalniettemin hoopt hij een uitweg te vinden.
Een moeder die zich zorgen maakt over haar volwassen zoon, vertelde The Guardian: "Dit is waar iedereen bang voor was toen de oorlog begon."
Er zijn inmiddels al protesten tegen de oorlog gevoerd in 38 Russische steden. Omdat protesteren illegaal is, lukt het ze niet om heel effectief te zijn. Demonstranten worden al gauw van de straat geplukt.
CNN meldde op 21 september dat er die dag meer dan 1.300 mensen waren gearresteerd na deelname aan anti-oorlogsprotesten in verschillende delen van Rusland.
The Guardian-correspondent hoorde een demonstrant schreeuwen, terwijl hij door de politie werd weggeleid: "Ik wil niet sterven voor Poetin en voor jou!"
CNN meldde ook dat op sociale media video's van protesten in Oost-Siberië te zien zijn waarop mensen de volgende teksten laten zien: "Nee tegen oorlog! Nee tegen mobilisatie!" en "Onze echtgenoten, vaders en broers willen geen andere echtgenoten en vaders doden!"
Een demonstrant in een van de video's zei: "We willen dat onze vaders, echtgenoten en broers in leven blijven... en hun kinderen niet als wezen achterlaten. Stop de oorlog en neem onze mensen niet mee!"
Het wrange gevolg van de demonstraties is dat, volgens observaties van mensenrechtenorganisaties, de mensen die voor de protesten gearresteerd zijn direct worden ingelijfd bij het Russische leger. Maria Kuznetsova, de woordvoerster van de onafhankelijke monitor OVD-Info, vertelde CNN dat veel gearresteerde demonstranten rechtstreeks zijn opgeroepen voor het Russische leger.
Niet iedereen is echter tegen de mobilisatie of bang om opgeroepen te worden. The Guardian sprak een man die geloofde dat het "zijn patriottische plicht was om in het leger te gaan." Hij zei: "Ik wil bij mijn land zijn."