Waarom vakantie goed is voor onze hersenen en algehele gezondheid

Vakantie plannen = gezonde hersenfunctie

Tijdens vakanties komt er in de hersenen serotonine vrij

Vakantie kan je creativiteit een boost geven

Onze hersenen hunkeren naar nieuwe ervaringen

Een cultuurschok kan echter een tegenovergesteld effect hebben

Vermijd stressfactoren als je wilt dat je vakantie heilzaam is

Denk na over 'wat' in plaats van 'waar'.

Een ontspannen vakantie kan er voor iedereen anders uitzien

Zorg dat je met een gerust hart je werk achter je laat

Als je het goed doet, zorgt een vakantie juist voor een boost in productiviteit

De voordelen van een vakantie aan het water

Gevoelens van eenheid en emotionele openheid

Vakantie is essentieel voor ons welzijn

Vakanties zijn zomaar iets frivools of onzinnigs, maar kunnen heel gezond zijn, zo hebben verschillende onderzoeken aangetoond. Net als sporten of een uitgebalanceerd dieet, is tijd vrij nemen van onze normale activiteiten essentieel voor ons welzijn, zo stellen deskundigen.

Vakantie plannen = gezonde hersenfunctie

In een onderzoek uit 2022, gepubliceerd in 'Tourism Management', vonden onderzoekers een verband tussen reiselementen, zoals het plannen en de anticipatie op een reis, en een gezonde hersenfunctie.

Foto: Pure Julia/Unsplash

Aan vakantie denken maakt dopamine vrij

Alleen al de gedachte aan vakantie kan de 'feel-good'-neurotransmitter dopamine aanwakkeren, wat ons beloningsgedrag stimuleert, zo bleek uit het onderzoek.

Foto: Andrea Davis/Unsplash

Tijdens vakanties komt er in de hersenen serotonine vrij

Bovendien is serotonine, dat ons humeur, eetlust en slaap reguleert en onze hersenen kalmeert, ook aanwezig tijdens vakanties, zo bleek uit een onderzoek uit 2001 dat werd gepubliceerd door Springer Nature.

Foto: Leohoho/Unsplash

Vakantie kan je creativiteit een boost geven

Een ander verbazingwekkend positief effect van een vakantie voor de hersenen is dat dit de creativiteit een boost kan geven, volgens hoogleraar gedragsneurowetenschappen Justin James Kennedy.

Foto: Mesut Kaya/Unsplash

Onze hersenen hunkeren naar nieuwe ervaringen

"Onze hersenen, die altijd smachten naar nieuwe ervaringen, worden aangedreven door nieuwigheid, wat een trigger is voor de euforische vrijlating van dopamine, onze verbeelding een boost geeft en ons ertoe aanzet om verder te denken dan de grenzen van het gewone", schrijft James Kennedy voor Psychology Today.

Foto: Jack Anstey/Unsplash

Een cultuurschok kan echter een tegenovergesteld effect hebben

Andere onderzoeken tonen echter aan dat een onderdompeling in een andere cultuur met enkele vertrouwde facetten de beste manier is, aangezien een compleet andere cultuur dan de eigen cultuur kan leiden tot een cultuurschok die stressvolle gevoelens tot gevolg kan hebben.

Vermijd stressfactoren als je wilt dat je vakantie heilzaam is

Deskundigen waarschuwen er tevens voor dat je bij het plannen van een vakantie met als doel te ontspannen, goed moet opletten om bepaalde stressfactoren te vermijden.

Denk na over 'wat' in plaats van 'waar'.

In die zin adviseren sommige deskundigen dat de reiziger zich niet moet concentreren op de bestemming, maar meer op de omstandigheden. Of, met andere woorden, denk na over het 'wat' in plaats van 'waar'...

Foto: Scott Goodwill/Unsplash

Een ontspannen vakantie kan er voor iedereen anders uitzien

Maar een stressvrije vakantie kan er natuurlijk voor iedereen anders uitzien. Als je bang bent om te vliegen, kun je bijvoorbeeld het beste een roadtrip, boottocht of treinreis plannen. Het belangrijkste doel is om zoveel mogelijk te kunnen ontspannen en even helemaal los te komen uit je gebruikelijke omgeving, zeggen experts.

Foto: Greysen Johnson/Unsplash

Zorg dat je met een gerust hart je werk achter je laat

Waar je ook rekening mee moet houden, is dat je je zaakjes op het werk onder controle moet hebben, want als je weet dat je een enorme werkdruk te wachten staat als je terugkomt, kan dat leiden tot stress in plaats van rust, volgens een onderzoek uit 2002 van Leisure Sciences.

Als je het goed doet, zorgt een vakantie juist voor een boost in productiviteit

Uit dit onderzoek bleek ook dat rustgevende vakanties een buffer kunnen vormen tegen werkstress na de vakantie. Het beste is dus om je volledig los te koppelen van je werk, want dat kan volgens andere onderzoeken ook de productiviteit verhogen.

Foto: Brooke Cagle/Unsplash

Waar ga je naartoe?

Zoals eerder uitgelegd ziet ontspanning er voor iedereen anders uit, om verschillende redenen, maar volgens marinebioloog Wallace J. Nichols is het bijna altijd een goed idee om naar de zee of een andere plek met met water te gaan.

Foto: Sean Oulashin/Unsplash

De voordelen van een vakantie aan het water

In een recent onderzoek deelde Nichols de voordelen van een vakantie in de buurt van water en zei dat dit onze "blauwe geest" activeert, wat een toestand is van "kalmte, vredigheid, eenheid en een gevoel van algemeen geluk en tevredenheid met het leven op dat moment".

Foto: Pietro de Grandi/Unsplash

Een mentale vakantie

Een landschap aan een meer, zee of oceaan biedt een vereenvoudigde visuele en auditieve ervaring, vergeleken met een straat of kamer in een stad, die functioneert als een mentale vakantie, volgens de mariene bioloog.

Foto: Aaron Burden/Unsplash

Gevoelens van eenheid en emotionele openheid

Bovendien kan de fysieke activiteit van het zwemmen met anderen leiden tot gevoelens van eenheid en emotionele openheid, en kan dit voor een energieboost zorgen, zo bleek uit het onderzoek.